Mahalle Kahvesi - Mehmet Âkif Ersoy

Çamurlu bir kapı, üstünde bir değirmi delik;

Önünde tahta mı, toprak mı? sorma, pis bir eşik.

Şu gördüğün yer için her ne söylesen câiz;

Ahırla farkı: O yemliklidir, bu yemliksiz!

Zemini yüz sene evvel döşenme malta imiş…

“İmiş”le söylüyorum, çünkü anlamak uzun iş.

O bir karış kirin altında hangi maden var?

Tavan açık kuka renginde; sağlı sollu duvar,

Maun cilâsına batmış tütünlü nargileden;

Duman ocak gibi çıkmakta çünkü her lüleden.

Dikilmiş ortaya boynundan üstü az koyu al.

Vücudu kapkara, leylek bacaklı bir mangal.

Kenarda, peykelerin alt başında bir kirli

Tomar sürükleniyor, bir yatak ki besbelli:

Çekilmiş üstüne yağmurluğumsu bir pırtı,

Zavallının güveden hep liyme liyme sırtı.

Kurur bir örtünün üstünde yağlı bir mendil:

Ki “ben tependen inersem” diyen hasır zembil

Onun hizasına gelmez mi? Bir döner şöyle;

Sicimle kulpuna ilmikli çifte mestiyle!

Duvarda eski ocaklar kadar geniş bir oyuk,

İçinde camlı dolap var ya, raflarında ne yok!

Birinci katta sülük beslenen büyük kavanoz;

Onun yanında kan almak için beş on boynuz.

İkinci katta bütün kerpetenler, usturalar…

Demek ki kahveci hem diş tabibi, hem perukâr,

İnanmadınsa değildir tereddüdün sırası;

Uzun lâkırdıya hâcet ne? İşte mosturası:

Çekerken etli kemiklerle ayrılıp çeneden,

Sonunda bir ipe, boy boy, onar onar dizilen

Şu kazma dişleri sen mahya belledinse, değil;

Birer mezâra işaret düşün ki her kandil!

* * *

Seyirciler mütefekkir, güzide bir tabaka;

Düşünmelerdeki şiveyse büsbütün başka:

Kiminde el, filân asla karışmıyorken işe,

Kiminde durmadan işler benân-ı endîşe!

Al işte: “Beyne burundan gerek” demiş de “hulûl”

Tahharriyat-i amîkayla muttasıl meşgul!

Mühendis olmalı mutlak şu ak sakallı adam!

Zemine, daire şeklinde yaydı bir balgam:

Abanmış olduğu bir yumru yumru değnekle,

Mümâslar çizerek soktu belki yüz şekle!